Werken aan de waarheid

4 Juni 2019

In deze tijd waarin de samenleving en de kerk zoeken naar duidelijkheid over (seksueel) misbruik met name van minderjarige en kwetsbare mensen, vinden mijn broeders en ik het belangrijk om ook het woord te nemen. In Taizé ontvangen we al tientallen jaren, week na week, duizenden jongeren en volwassenen uit Europa en de rest van de wereld.

We zijn ons bewust van de verantwoordelijkheid en van het vertrouwen dat ons geschonken wordt door jongeren, hun families en hun begeleiders. We hebben altijd geprobeerd hen in de beste omstandigheden te ontvangen, met respect voor hun overtuigingen en met grote aandacht voor de veiligheid en de integriteit van ieder persoon.

Toch heeft het kunnen gebeuren dat tussen gasten, tussen jongeren onderling of tussen jongeren en volwassenen, inbreuk is gedaan op deze integriteit. Wanneer wij hiervan op de hoogte werden gebracht, hebben we naar de getroffenen geluisterd en de autoriteiten ingeschakeld.

Eén van de genomen maatregelen is dat er sinds 2010 een pagina is op onze website waarop uitleg wordt gegeven over veiligheid en bescherming. Ook is een e-mailadres ingesteld om een eventuele melding te vereenvoudigen. In Taizé zelf hebben een broeder en personen buiten de gemeenschap de taak om naar hen te luisteren die kennis hebben van een situatie van seksueel misbruik of een andere vorm van geweld, in het bijzonder tegenover minderjarigen. Dit alles wordt uitgelegd bij aankomst van een ieder die Taizé bezoekt.

Maar ik neem het woord vandaag omdat ik met groot verdriet te weten ben gekomen dat er ook zaken zijn waarbij broeders betrokken waren. Ook al zijn deze van lang geleden, we vinden als gemeenschap dat het belangrijk is om hierover te spreken. Het gaat om vijf gevallen van seksueel misbruik van minderjarigen, in de jaren ‘50 tot ‘80, door drie broeders waarvan er twee meer dan vijftien jaar geleden overleden zijn (zie de update van maart 2020).

Toen ik van deze beschuldigingen op de hoogte werd gebracht, heb ik ten eerste, samen met andere broeders, naar de getroffenen geluisterd, met een absoluut respect voor hun woord, ze hebben mij van hun pijn verteld en we hebben hen, zo goed we konden, begeleid.

Het is goed dat de afgelopen jaren in onze samenleving het begrip van en de kennis over misbruik zich hebben verdiept. Dit heeft er ook toe geleid dat er in Frankrijk een wettelijke plicht is om misbruik te melden, onafhankelijk van wanneer dit heeft plaatsgevonden.

Om ons werk aan de waarheid voort te zetten - en na met de getroffenen te hebben gesproken - heb ik de openbaar aanklager in Frankrijk op de hoogte gesteld van deze vijf gevallen.

Wij erkennen dat deze gevallen van misbruik die door broeders begaan zijn, onderdeel zijn van de geschiedenis van de gemeenschap. Voor ons maakt het op de hoogte stellen van de openbaar aanklager onderdeel uit van werken aan de waarheid. Iets dat begon met het luisteren naar de getroffenen, en ook nu nog gaan ten eerste onze gedachten uit naar hen. Wanneer we naar hun pijnlijke verhalen luisteren bekruipt ons een gevoel van schaamte en een diep verdriet. Het is mogelijk dat door dit bericht andere eventueel getroffenen zich gaan melden: wij zullen naar hen luisteren en hen steunen in wat ze ook maar besluiten te doen.

We zijn er van overtuigd dat we door open te zijn - en geholpen door mensen van buiten Taizé - op een effectieve manier bijdragen aan de bescherming van hen die ons vertrouwen schenken door naar Taizé te komen. Dat ik vandaag het woord neem ben ik verplicht aan de getroffenen, aan hun naasten en aan allen die in Taizé op zoek zijn naar een plek van vertrouwen, veiligheid en waarheid.

Ieder misbruik, recent of niet, van een minderjarige of volwassene, begaan door een broeder of een van de gasten kan worden gemeld via: protection taize.fr, of via een meldpunt in eigen land waarvan de contactgegevens staan vermeld op onze site.

Update | juli 2019

Naar aanleiding van het bericht van broeder Alois hebben verschillende mensen naar het e-mailadres protection taize.fr geschreven. Dit heeft ertoe geleid dat broeder Alois twee nieuwe beschuldiging van seksueel misbruik van minderjarigen heeft door gegeven aan de aanklager van de Franse republiek. Deze hebben plaatsgevonden in de jaren ’60 en ’70 door een broeder die al meer dan 20 jaar geleden overleden is en een ander die meer dan 40 jaar geleden de gemeenschap verlaten heeft. Veder hebben mensen, die toentertijd meerderjarig waren, een van de overleden broeders uit het bericht van broeder Alois, beschuldigt van aanranding.

Update | oktober 2019

Sinds de publicatie van het statement van 4 juni ‘werken aan de waarheid’, heeft broeder Alois de getuigenis gehoord van een vrouw die beschrijft hoe ze in de greep was van een broeder en hem beschuldigt van spirituele, psychologische en seksuele manipulatie en intimidatie. Dit heeft een aantal jaar geduurd tot aan deze zomer. Volgens haar is dit in 2003 begonnen toen ze als jongvolwassene deelnam aan de ontmoetingen in Taizé.

Broeder Alois heeft direct de autoriteiten ingeschakeld en de politie heeft haar getuigenis gehoord. De broeder in kwestie in staat van beschuldiging gesteld wegens verkrachting en aanranding en hij is in voorlopige hechtenis genomen. Het is nu aan politie en justitie om de feiten te achterhalen en hier een juridisch oordeel over te geven.

Broeder Alois: ‘Als broeders zijn we geshockeerd. We willen dat er volledig duidelijkheid komt. Zo’n greep op iemand hebben, iemand zo afhankelijk maken is volstrekt onverenigbaar met ons leven. We zullen alles doen om het slachtoffer te steunen.’

Iedereen die over dit bericht wil praten kan contact opnemen met de gemeenschap door middel van een telefoonnummer: +33 3 85 50 30 30. In Taizé zelf is er de mogelijkheid voor iedereen dit op moment aanwezig is om te spreken met een broeder, zuster of psycholoog van buiten de gemeenschap.

Om het werken aan de waarheid voort te zetten, willen we wijzen op de verschillende manier waarop getuigenissen kunnen worden gemeld, waaronder het e-mailadres protection taize.fr.

Update | maart 2020

Vorig jaar juni hebben we geschreven over beschuldigingen van seksueel misbruik. Twee daarvan gingen over een broeder die nog leeft. Sinds de publicatie hiervan zijn ons nog andere getuigenissen ter ore gekomen. Ook deze gaan over seksueel misbruik door betasting. Deze getuigenissen zijn doorgegeven aan de autoriteiten die over het onderzoek hierna gaan.

Het is aan de gerechtelijke autoriteiten om te bepalen wat hiervan de juridische consequenties zijn. Maar er is geen enkele reden om te twijfelen aan het verhaal van de slachtoffers, voor wie na zoveel jaren de pijn nog steeds voelbaar is. Gezien de ernst van de feiten die hem verweten worden, en de onverenigbaarheid met het engagement van de broeders, heeft broeder Alois laten weten dat het beter is dat hij de gemeenschap verlaat. Hij zal elders wonen en, omdat hij zo oud is, zal een broeder bij hem wonen en zullen anderen hem begeleiden in deze fase van zijn leven.

Broeder Alois voegt hier aan toe: “Ik weet hoeveel we van hem ontvangen hebben en dit doet ons veel pijn. Ik hoop dat deze beslissing, waarvan ik de impact en het gewicht besef, ons en ook hem helpen om verder te komen op de weg van de waarheid.”