polski

TAIZÉ

Europejskie Spotkanie Młodych 2016/2017 w Rydze

Historia Łotwy w zarysie (1)

 
Jeden z braci pisze:

„Kiedy byłem młody, miałem szkolnego kolegę o imieniu Ēriks. Nie było to imię często spotykane w Yorkshire. Jego rodzina pochodziła z Łotwy. Jego rodzice opuścili Łotwę w roku 1940 i w naszym mieście osiedliła się dość spora grupa Łotyszy. W weekendy mój kolega chodził do łotewskiej szkoły, gdzie uczył się języka i zwyczajów swojego narodu. Tak więc od dzieciństwa, za sprawą Ēriks’a, Łotwa była obecna w moim życiu, choć w tamtym czasie większość ludzi na Zachodzie nie zdawała sobie nawet sprawy z istnienia tego kraju, który był wchłonięty przez Związek Radziecki.

Łotwa graniczy od północy z Estonią, od wschodu z Rosją, od południowego wschodu z Białorusią i od południa z Litwą. Te granice zostały jednak ustanowione niedawno. Łotwa jest podzielona na cztery krainy historyczne – Liwonię, Łatgalię, Kurlandię i Semigalię – każda z nich ma swoją historię.


© Latvian Institute 2004

Rzeka Dźwina, która ma swoje źródła w Rosji, w okolicach Smoleńska, uchodzi do Bałtyku w miejscu, gdzie dzisiaj znajduje się miasto Ryga. Od najdawniejszych czasów rzeka była szlakiem komunikacyjnym i handlowym. Osady pierwszych plemion, które dały początek narodowi łotewskiemu, zaczęły się pojawiać na tym terenie około trzech tysięcy lat przed Chrystusem.

Pierwsi misjonarze chrześcijańscy zostali wysłani na te tereny dopiero pod koniec XII wieku. W roku 1184, św. Meinard dotarł do ujścia Dźwiny, do miasta Iksile. Zamieszkał on tam i uczył się języka, ale jego misja nie została przyjęta. W roku 1193 papież Celestyn III wezwał do podjęcia krucjaty w Europie Północnej, w celu nawrócenia pogańskich plemion. W tym okresie w Liwonii osiedlili się rycerze z Zakonu Kawalerów Mieczowych. Chrześcijaństwo przyszło z zewnątrz, w formie podboju.

Ziemie zajęte przez zakon kawalerów były zamieszkane przez plemię Liwów i zostały nazwane Liwonią, ale częściej określano je jako Terra Mariana – ziemia poświęcona Maryi. Południowa część Liwonii nosi dzisiaj nazwę Vidzeme (Śródziemie), zaś jej północna część rozciąga się aż na tereny dzisiejszej południowej Estonii.

Miasto Ryga zostało założone w roku 1201, a dziesięć lat później biskup Albert położył kamień węgielny pod budowę katedry. Ryga stała się jednym z ważniejszych portów Ligi Hanzeatyckiej. Po raz kolejny w historii Łotwy silne były wpływy niemieckie.

W tamtym okresie największą potęgą w tej części Europy była Rzeczpospolita Obojga Narodów, przymierze Polski i Litwy. W połowie XVI wieku wybuchły wojny inflanckie. Rycerze z Zakonu Kawalerów Mieczowych walczyli przeciwko Polsce i Litwie, które ostatecznie przyjęły kontrolę nad Łatgallią, wschodnią częścią dzisiejszej Łotwy.

Pod koniec XVI wieku, za sprawą mniejszości niemieckiej, dotarła do Rygi Reformacja.

W XVII wieku miała miejsce wojna pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a Szwecją. Siła Szwecji była ogromna i już na początku XVII wieku większość terenów dzisiejszej Łotwy została podporządkowana Koronie Szwedzkiej. Ryga stała się największym miastem Szwedzkiego Imperium.

W związku z tymi wydarzeniami, Reformacja przyjęła się na terenie Liwonii, Kurlandii i Semigalii, podczas gdy Łatgalia pozostała pod panowaniem Polski i jej historia potoczyła się innymi torami. Język łatgalski, blisko spokrewniony z łotewskim, jest do dzisiaj używany w tym regionie, który pozostał katolicki. Pielgrzymka do sanktuarium maryjnego w Aglonie, odbywa się co roku 15-go sierpnia i gromadzi nie tylko ludzi z Łotwy, ale również z Litwy i z Polski.

W kolejnym stuleciu Rosja, pod panowaniem Piotra Wielkiego, urosła w siłę. Car pokonał króla szwedzkiego Karola XII, pod Połtawą. Liwonia, Kurlandia i Semigalia zostały włączone do Imperium Rosyjskiego, podczas gdy Łatgalia pozostała przez kolejnych 80 lat pod dominacją polską, zanim również i ta dzielnica nie została wchłonięta przez Imperium Rosyjskie.

Kurlandia i Semigalia zyskały status autonomicznych księstw wchodzących w skład Imperium Rosyjskiego, miały nawet swoje kolonie w Karaibach, w Tobago oraz w południowych Indiach, z którymi prowadziły wymianę handlową. Do dzisiaj istnieje także, założona w tamtym okresie, misja Łotewskiego Kościoła Luterańskiego w Indiach.

W połowie XIX wieku rozpoczęło się w Europie przebudzenie narodowe. Od czasów okupacji Zakonu Rycerzy Mieczowych, epokę panowania szwedzkiego i rosyjskiego, wielcy właściciele ziemscy na Łotwie byli w większości pochodzenia niemieckiego. Łotewski ruch nacjonalistyczny w XIX wieku doprowadził do tego, że zwolennicy Słowian połączyli swoje siły z Rosjanami przeciwko niemieckim właścicielom ziemskim. W roku 1905 w Rosji miała miejsce pierwsza Rewolucja i ruch nacjonalistyczny, z natury socjalistyczny, urósł w siłę. Rewolucja jednak upadła i Imperium Rosyjskie przetrwało."

Ostatnia aktualizacja: 28 listopada 2016