Jezus, przechodząc obok, ujrzał pewnego człowieka, niewidomego od urodzenia. Uczniowie Jego zadali Mu pytanie: «Rabbi, kto zgrzeszył, że się urodził niewidomym – on czy jego rodzice?» Jezus odpowiedział: «Ani on nie zgrzeszył, ani rodzice jego, ale stało się tak, aby się na nim objawiły sprawy Boże. Potrzeba nam pełnić dzieła Tego, który Mnie posłał, dopóki jest dzień. Nadchodzi noc, kiedy nikt nie będzie mógł działać. Jak długo jestem na świecie, jestem światłością świata». To powiedziawszy, splunął na ziemię, uczynił błoto ze śliny i nałożył je na oczy niewidomego, i rzekł do niego: «Idź, obmyj się w sadzawce Siloam» - co się tłumaczy: Posłany. On więc odszedł, obmył się i wrócił widząc. A sąsiedzi i ci, którzy przedtem widywali go jako żebraka, mówili: «Czyż to nie jest ten, który siedzi i żebrze?» Jedni twierdzili: «Tak, to jest ten», a inni przeczyli: «Nie, jest tylko do tamtego podobny». On zaś mówił: «To ja jestem». Mówili więc do niego: «Jakżeż oczy ci się otwarły?». On odpowiedział: «Człowiek zwany Jezusem uczynił błoto, pomazał moje oczy i rzekł do mnie: "Idź do sadzawki Siloam i obmyj się". Poszedłem więc, obmyłem się i przejrzałem». Rzekli do niego: «Gdzież On jest?» On odrzekł: «Nie wiem». (Ewangelia wg świętego Jana 9, 1-12).
Jezus zobaczył człowieka, który nigdy wcześniej nie widział. Uczniowie podnieśli problem zła: czy ten człowiek urodził się niewidomy z własnej winy czy z winy swoich rodziców? Próba wyjaśnienia, że przyczyną zła jako nieszczęścia jest czyjaś wina, jest tak dawne jak ludzkość. „Ojcowie jedli zielone winogrona, a zęby ścierpły synom” (Ezechiel 18, 2). Jeśli chodzi o dziwaczne tłumaczenie ślepoty żebraka jego własnym grzechem, nie ma potrzeby odwoływać się do reinkarnacji. Jeden z biblijnych autorów sądził, że dziecko może źle postępować jeszcze przed swoim narodzeniem: „Jakub już w łonie matki oszukał brata” (Księga Ozeasza 12, 4).
Jezus odrzuca każdą sugestię, z której miałoby wynikać, że nieszczęście żebraka jest spowodowane przez grzech. Istnieją cierpienia, których nie da się uzasadnić żadną ludzką winą. Jeśli jesteśmy w stanie wyjaśnić przyczynę nieszczęścia, powinnyśmy, rzecz jasna, reagować, a przynajmniej wyciągać wnioski z błędów, które je spowodowały. Ale w naszym świecie i w naszym życiu zawsze pozostaje jakiś obszar niemożliwy do wytłumaczenia. Dlaczego jakieś dziecko urodziło się niepełnosprawne? Dlaczego gwałtownie wybuchła jakaś epidemia?
To, co niewyjaśnione i absurdalne, przypomina nam, że nie jesteśmy Bogiem. Jesteśmy istotami stworzonymi, a więc siłą rzeczy ograniczonymi i niedoskonałymi. Hiob, po tym jak spotkał Boga w wichrze, doszedł do przekonania, że wobec ogromu stworzenia nie jest kimś wielkim i pociechą dla niego było uznanie, że jest pyłem i prochem (Księga Hioba 38-42). Dla Jezusa spotkanie z żebrakiem nie stało się okazją do rozmowy o pochodzeniu zła. Ale tym bardziej nie było powodem rezygnacji. Stało się okazją do tego, by „objawiły się sprawy Boże”. Jezus objawia się jako ktoś, kto tworzy razem z Bogiem, ponieważ dziełem Boga, które ma dopełnić, jest przede wszystkim dzieło stworzenia. Bóg pracował sześć dni, aby „ukończyć swe dzieło” (Rdz 2, 2).
„Bóg widział, że wszystko, co uczynił, było bardzo dobre” (Rdz 1, 31). Ale kiedy człowiek nigdy nie widzi światła dnia, nie wszystko jest dobre! To dlatego Jezus mówi: „Ojciec mój działa aż do tej chwili i Ja działam” (Ewangelia wg świętego Jana 5, 17). Jezus nie przywraca wzroku niewidomemu, ponieważ on nigdy nie miał wzroku. Jezus nie uzdrawia, tylko dopełnia dzieło stworzenia jeszcze niedokończone. Jan starannie zestawia dzieło stworzenia z działaniem Jezusa. Tak samo jak Bóg stworzył człowieka z prochu ziemi (Rdz 2, 7), Jezus miesza błoto, żeby pokryć nim oczy niewidomego. A niewidomy wykonuje Jego polecenie, idzie obmyć twarz wodą i widzi.
Ireneusz, biskup Lyonu, pisał pod koniec II wieku: „To, co Słowo Stwórca [to znaczy Chrystus obecny w dziele stworzenia jako odwieczne Słowo Boga] pominęło, kształtując świat w macierzyńskim łonie, dopełniło w pełnym świetle dnia, kiedy dzieła Boże w Nim się objawiły” (Przeciw herezjom, V, 15, 2).
Czy my wszyscy nie jesteśmy, jak niewidomy od urodzenia, stworzeniami niedokończonymi? Czegoś nam brak, żebyśmy mogli żyć w pełni, do której zostaliśmy powołani. Nie posuniemy się naprzód, szukając, kto ponosi winę za to, że nie jesteśmy doskonali. Uda nam się to, kiedy będziemy słuchać głosu Chrystusa i robić to, co nam mówi.
Jakie nieszczęścia widzimy wokół siebie?
Przyczyny jakich nieszczęść potrafimy ustalić i odpowiednio zareagować?
Jakie cierpienia w moim życiu i w świecie są wciąż niezrozumiałe, dzieją się bez powodu? Co oznacza pozwolić Chrystusowi dopełnić dzieło, które Bóg ledwie rozpoczął?
