Верны Божа, мы дзякуем Табе за жыццё нашага любімага Папы Францішка, якога сёння раніцаю Ты паклікаў да сябе. Ён спачывае ў Тваім святле, аддаўшы сваё жыццё служэнню Твайму Евангеллю ў таямніцы еднасці, якой ёсць Царква, Цела Хрыстова. З адвагаю ён заклікаў нас прыслухоўвацца сёння да голаса Святога Духа і выходзіць на перыферыі Касцёла ды на ўзбочыны грамадства, каб адчуць знак большае любові. Хвала Табе!

Калі вестка аб смерці папы Францішка дайшла да нас у Тэзэ, мы з глыбокім хваляваннем молімся за яго, напоўненыя вялікай удзячнасцю за яго жыццё.

Навіна аб абранні аргентынскага пантыфіка 13 сакавіка 2013 г. і яго першыя словы на плошчы св. Пятра вельмі ўсцешылі нас у Тэзэ. Некалькі братоў на той момант перабывалі ў Рыме, я ж сам быў у РФ, у Ніжнім Ноўгарадзе, дзе мяне прымаў каталіцкі ксёндз з Аргентыны. Некалькі гадоў перад гэтым менавіта арцыбіскуп Буэнас-Айрэса кардынал Хорхе Марыа Берголіа скіраваў яго ў РФ.

Па сумесным праглядзе ў жывым эфіры абвесткі аб абранні ксёндз усклікнуў: я католік, Вы англіканін, мы ў праваслаўнай краіне – гэта прыкмета таго, што гэты пантыфікат будзе экуменічным! А калі я зноў узгадваю тыя словы, магу іх толькі пацвердзіць.

Мы асабліва ўдзячныя папу Францішку за вялікую працу для адзінства хрысціян. Ён здзяйсняў тое праз вымоўныя візіты ды канкрэтныя жэсты, якія рэальна ўзмацнялі еднасць. Я памятаю яго візіт на Фанар у лістападзе 2014 года, падчас якога нас вельмі кранулі ягоныя словы: «Менавіта маладыя людзі – я маю на ўвазе, напрыклад, мноства маладых праваслаўных, католікаў і пратэстантаў, якія сустракаюцца на міжнародных сустрэчах, арганізаваных Супольнасцю Тэзэ, – менавіта яны сёння просяць нас зрабіць крокі наперад да поўнае еднасці. І гэта адбываецца не таму, што яны не ўсведамляюць значнасці адрозненняў, якія нас усё яшчэ раздзяляюць, але таму, што яны ўмеюць спаглядаць далей, яны здольныя зразумець тое істотнае, што нас ужо аб’ядноўвае».

Сярод канкрэтных жэстаў, якія характарызавалі яго пантыфікат, мне прыгадваюцца асабліва яго сяброўства з Патрыярхам Барталамеем, са шматлікімі праваслаўнымі і пратэстанцкімі лідэрамі, а таксама яго братэрскі прыём у Рыме ў траўні 2013 г. папы александрыйскага Тавадраса ІІ, яго паездку ў Паўднёвы Судан з англіканскім арцыбіскупам Кентэрберыйскім і мадэратарам Царквы Шатландыі, а таксама яго прысутнасць на цырымоніях з нагоды 500-годдзя Лютэранскай Рэфармацыі ў шведскім Лундзе, дзе ён выказаў удзячнасць «за духоўныя і тэалагічныя дары, атрыманыя дзякуючы Рэфармацыі».

У гэты дзень я асабліва захоўваю ў сваім сэрцы ўспамін экуменічнага малітоўнага чування «Разам». З самага пачатку гэтай ідэі, якая зыходзіла ад брата Алоіса, майго папярэдніка, на адкрыцці Сінода па сінадальнасці, Папа выказаў сваю поўную падтрымку, затым ён падтрымаў праект, а ў студзені 2023 г. выступіў з гэтакім запрашэннем: «Шлях хрысціянскага адзінства і шлях сінадальнага навяртання Касцёла злучаны паміж сабою. (...) Таму зараз запрашаю братоў і сёстраў усіх хрысціянскіх канфесій да ўдзелу ў гэтым сходзе народа Божага».

 [1]

З самага пачатку свайго пантыфікату да нас у Тэзэ істотна прамаўлялі заклікі папы Францішка звяртацца да найбольш уразлівых, прымаць мігрантаў і бежанцаў, прыслухоўвацца да крыку Зямлі і бедных. Ён надаваў вартасць тым, хто лічыў, што ў іх нічога няма.

Я ведаю, наколькі многіх людзей кранула яго энцыкліка Laudato si’, як і яго ўвага да міжрэлігійнага дыялогу, што дазволіла збудаваць сяброўства па-за межамі хрысціянскіх колаў. Яго давер да нас і да мяне як прыёра Супольнасці Тэзэ застаецца Божым дарам, за які мы сёння ўзносім малітву падзякі. Некалькі тыдняў таму я меў сустрэцца з ім падчас чарговае аўдыенцыі, але гэтаму перашкодзіла шпіталізацыя. Наступнага дня разам з кіраўнікамі розных хрысціянскіх канфесій мы сабраліся на экуменічную малітву ў Рыме, а ўжо праз дзень цешыліся абвестцы пра яго выпіску са шпіталя.

Яго пантыфікат завяршаецца ў Вялікодны панядзелак. Разам з братамі і шматлікімі маладзёнамі, якія сабралася ў гэтыя дні ў Тэзэ, мы молімся за яго, напоўненыя глыбокае ўдзячнасцю за яго жыццё і служэнне Евангеллю ды Касцёлу.

 [2]

З 19 па 26 студзеня б.г. Абшчына правяла штогадовую Нараду ў Супольнасці. Нядзельным вечарам Нарада завяршылася супольнаю малітваю, пад час каторай браты жэстам прастрацыі ўзгадваюць дзень сваіх манаскіх зарокаў. Папярэдне брат Мэцью прамовіў наступную малітву:

Божа надзеі, Ты дабраславёны!

Мы дзякуем Табе за гэтыя дні рэкалекцый і Нарады, якія Ты дазволіў нам правесці ў супольнасці.

Мы дзякуем Табе за твой заклік да кожнага з нас штодзённа крочыць за Тваім Сынам Езусам у нашае Абшчыне, незалежна ад таго, знаходзімся мы ў Тэзэ ці на місіі ў брацтвах. Дазволь нам пачуць шэпт далікатнага ветрыку Ягонага голасу, лагоднага і пакорнага сэрцам, і дай нам яшчэ глыбей спасцігнуць тое, чаго Ты сёння ад нас чакаеш.

Дзякуем Табе за сведчанне жыцця нашых братоў Шарля-Эжэна і Рудольфа, якіх Ты прыняў у Твой вечны спакой. Мы дзякуем Табе за братоў, якія склалі свае манаскія зарокі ў Супольнасці, і за новых братоў, якія сёлета далучыліся да нас.

Няхай Твой Святы Дух ажывіць у нас прагненне еднасці ўсіх тых, хто жыве Евангеллем, хто любіць Хрыста; распалі ў нас полымя братэрскае любові; ажыві ў нас жаданне паглыбіць нашае жыццё ў Табе, жаданне кантэмпляцыйнага сузірання.

Заставаймася ўсе малымі, каб з пустымі рукамі прыняць дар, які Ты нам прапануеш, дар кожнага чалавека, дар Твайго стварэння, дар Тваёй прысутнасці, каб у сваю чаргу мы сталі дарам.

Трымайма нашыя дзверы адчыненымі для тых, каго Ты нам даверыў, і няхай наш дом усё больш і больш адлюстроўвае прысутнасць Хрыста.

Учыні, каб мы супольна ў кожны момант прыносілі Хрысту тое, што паралізавана ў нас, у нашае Абшчыне, у Царкве і ў свеце, які Ты так упадабаў. Дапамажы нам усвядоміць тое, што часам й мы патрабуем, каб іншыя атулялі нас сваім клопатам.

Дапамажы нам зразумець, як жыць і казаць аб Тваім прабачэнні паміж намі, і як разумець яго там, дзе ёсць раны і несправядлівасць.

Божа надзеі, дзень за днём Ты запрашаеш нас піць з крыніцы Тваёй любові, невычэрпнае крыніцы дабрыні і спагады, якая ніколі не расчароўвае.

Вядзі нашыя крокі па дарозе супакою і зрабі нас пілігрымамі надзеі, пілігрымамі гэтага супакою.

Разам з двума іншымі братамі гэтая паездка дазволіла яму памаліцца з моладдзю ва Львове, Цярнопалі і Кіеве, а таксама сустрэцца са шматлікімі сведкамі пакут і мужнасці ўкраінскага народа. Брат Мэцью таксама сустрэўся з некалькімі кіраўнікамі дзвюх Праваслаўных Цэркваў і ўсімі біскупамі Грэка-Каталіцкай Царквы, якія сабраліся на Сінодзе ў Зарваніцкай святыні.

У Жытоміры ён прыняў удзел у сустрэчы з настаўнікамі і вучнямі гарадской каталіцкай школы, а потым накіраваўся ў пілігрымку памяці ў гарады Ірпінь і Буча, дзе захаваліся сляды акупацыі расейскімі збройнымі сіламі з вясны 2022 года, каторыя ўсё яшчэ бачныя.

У апошні вечар свайго знаходжання ва Ўкраіне, падчас малітвы ў лацінскім касцёле ў Кіеве брат Мэцью сказаў сабранай моладзі: “Мы вяртаемся ў Францыю, але не забудзем вас. Мы збіраемся перадаць вашае мужнае сведчанне маладзёнам, якіх сустрэнем у Тэзэ. Зараз мы перажываем Пасхальны перыяд: часам цяжка паверыць ва Ўваскрасенне, але яно вучыць нас, што апошняе слова не будзе за цярпеннем”.

Кантакты:

 Агульныя прадпісанні для СМІ: media taize.fr
 Запытанні і здымкі, адмыслова звязаныя з побытам братоў ва Ўкраіне: ukraine taize.fr.

Вясковыя жанчыны з вёскі і манашкі з розных супольнасцяў, прысутных у Тэзэ, узялі велікоднае святло з вогнішча і ўзначалілі працэсію да Храма Паяднання. А 08.00 яны тройчы пастукалі ў дзверы Храма і пад спеў Mshiha qam (Месія жыве) Святло Уваскрасення ўвайшло ў Храм, а з вуснаў гучаў шэпт, які абвяшчаў «Ён жывы».

Калі ж запальвалася пасхальная свечка, праспявалі Lumen Christi (Святло Хрыста), на што ўсе адказалі Deo gratias (Дзякуем Богу), і святло разлілося па ўсім Храме. І не толькі святло, але й тая радасць, якая ўсплывае ў нашых сэрцах, калі мы спяваем пра Ўваскрасенне.

У канцы набажэнства на 20 розных мовах вуснамі і сэрцамі было абвешчана:
 Хрыстос уваскрос!
 Сапраўды ўваскрос!

 [3]

Лютэранскі біскуп Фрэдрык Модэус са шведскага Векшэ і сястра Дэлія з пратэстанцкай супольнасці дыяканіс у швейцарскім Рыэне дабраславілі аліўкавыя галінкі. Ніжэй малітвы, напісаныя абодвума з гэтай нагоды.

- Ад біскупа Фрэдрыка:

Хрысце, Ты ідзеш шляхам любові да нас і перад намі. Калі мы вагаемся, Ты чакаеш цярпліва. Сёння мы стаім на парозе таямніцы. Дазволь нам ісці за Табою ў даверы, любові і паслухмянасці і ўваскрэснуць да жыцця вечнага. Амэн.

- Ад сястры Дэліі:

Езу Хрыстэ, Ты ўвайшоў у Ерузалем з лагоднасцю і пакорай сэрца. Ты прыйшоў не для таго, каб служылі Табе, але каб служыць і аддаць жыццё за нас. І аддаючы Сябе, Ты прымаеш нас. У нашай радасці, у нашых спевах Ты адчуваеш нашу тугу па Табе. Мы спадзяемся на Цябе. На працягу гэтага Вялікага тыдня дай нам магчымасць прыняць Тваю любоў. Амэн.

Узгадваючы ўваход Езуса ў Ерузалем, з галінкамі ў руках прысутныя накіраваліся адтуль да Храма Паяднання.

Нядзельнаю раніцаю, на свята Вербніцы, прысутныя ў #Taizé браты і моладзь сабраліся а 09:15 раніцы ля крыніцы св. Стэфана. Узгадваючы ўваход Езуса ў Ерузалем, з галінкамі ў руках прысутныя накіраваліся адтуль да Храма Паяднання. pic.twitter.com/xrCU4pikoe

— Taizé (@taize) March 24, 2024

На велікодныя выходныя да нас далучыліся чарговыя 700 чалавек, у тым ліку больш за 200 італьянцаў. Апоўдні брат Мэцью звярнуўся са словамі наступнае малітвы:

“Бог, не ведаючы як яшчэ больш праявіць сваю любоў, паслаў Цябе, Хрысце Езусе, пасяліцца сярод нас. І нават, калі мы адчуваем спакусу аддаліцца ад Цябе, Ты паказваеш нам шлях большае любові да такой ступені, што нашыя сэрцы спяваюць і радуюцца Табе: Ты будзеш з намі назаўсёды”.

Падчас жа вечаровае малітвы, пасля прачытання ўрыўка з Евангелля ад Яна (13 раздзел), браты ўзгадвалі ўчынак Езуса, які абмыў ногі сваім сябрам, што з’яўляецца выразам той большай любові, якая сягае аж да ахвяравання ўласнага жыцця. У першым нартэксе Храма Паяднання колам былі пастаўлены 50 зэдлікаў, а ўсе жадаючыя маглі прыйсці, сесці і прыянць удзел у абрадзе абмыцця ног.

Пасля адбылася цэлебрацыя Эўхарыстыі, падчас якой узгадвалася Апошняя Вячэра Езуса з Яго сябрамі перад распачаццем Яго Мукі.

- Сафія з Нямеччыны

“Абмыццё ног падалося мне асаблівым. У той момант я пачулася заўважанаю і цалкам прынятаю такою, якая я ёсць. Паколькі браты выконвалі тое самае служэнне, што й Езус у Евангеллі, я ўпершыню змагла зразумець, што адчувалі вучні ў Вялікі чацвер”.

- Мары з Нямеччыны

“Час, праведзены ў Тэзэ падчас Вялікага тыдня, быў нібы павевы свежага вятрыска ў маім сэрцы, яшчэ больш умацоўваючы маю веру. Найбольш асаблівы момант быў у Вялікую пятніцу, калі прагучаў звон, а ўсе моўчкі затрымаліся на месцы. Для Езуса сотні, а нават тысячы людзей спынілі тое, што яны рабілі! Для мяне тое было вялічэзным пачуццём супольнасці і веры”.

На пачатку пятнічнае вечаровае малітвы браты, да якіх далучыліся маладзёны і дзеці, у працэсіі вынеслі абраз крыжа. Гэта ўвяло нас у ноч малітвы, калі многія людзі прыйшлі даверыць Езусу на крыжы свае ўласныя цяжары і цяжары чалавечае сям’і.

Храм Паяднання ў гэты дзень Вялікага Маўчання быў пазбаўлены ўсяго свайго ўбранства: былі прыбраныя свечкі, абразы і каляровыя кафлі з хораў. Падчас паўдзённае малітвы прагучалі словы наступнай літаніі:

 Прыйдзіце, паразважаем пра Жыццё нашае, якое спачывае ў магіле, каб ажывіць тых, хто ў магілах ляжыць мёртвым. Ты, што аддаў сябе за нас, слава Табе, Пане!

 У гэты дзень у магіле спачывае Той, хто трымае на далонях сваіх усё стварэнне, слава Табе, Пане!

 Спіць жыццё і царства мёртвых дрыжыць. Ты даў супакой вечны: уваскрасенне Тваё з мёртвых, слава Табе, Пане!

 Магіла, што прыняла Стварыцеля, які спачыў, ты сталася скарбам жыцця дзеля нашага збаўлення, слава Табе, Пане!

 Жыццё ўсіх было прынятае, каб быць пакладзеным у магіле. Ён ператварае яе ў крыніцу абнаўлення, слава Табе, Пане!

 Няхай радуецца ўсё стварэнне, хай радуюцца ўсе жыхары зямлі, бо са смерці знята страшная маска, слава Табе, Пане!

 І дабраславіў Бог дзень сёмы, дзень адпачынку, у які ўмілаваны Сын Божы адпачыў ад усіх спраў Сваіх, слава Табе, Пане!

 Праз пакутную смерць Збаўца захаваў мір Божы ў плоці, а праз Уваскрасенне дараваў нам жыццё вечнае, слава Табе, Пане!

Падчас суботняга разважання брата Мэцью украінка Іванка, адказваючы на пытанне, падзялілася некалькмі словамі адносна сваіх чаканняў ў справе падтрымкі ейнага народа:

- Іванка з Украіны:

Вайна вельмі знясільвае, і некаторыя людзі адчуваюць сябе вельмі прыгнечанымі, таму, калі ласка, заставайцеся бачным знакам надзеі для нас, украінцаў. Будзьце з намі вернымі да канца. Маліцеся і гаварыце не толькі аб міры, але не забывайцеся й пра справядлівасць. Абвяшчайце праўду пра злачынствы і не бойцеся называць зло па імені.

Юле, дыяканіса з Эстоніі, запрасіла маладзёнаў прыняць удзел у Еўрапейскае сустрэчы ў Таліне напрыканцы гэтага года:

- Юле з Эстоніі:

Нам будзе ўсцешна прывітаць вас у Эстоніі. Гэта маленькая краіна з вялікім сэрцам. Прыязджайце, каб дапамагчы нам сведчыць пра Езуса нашай моладзі. Прыязджайце, каб маліцца ў інтэнцыі супакою. Будуйма адкрытую, бяспечную і брацкую Еўропу ўжо сёння.