Чалавецтва здольна рухацца наперад дзякуючы мноству жанчын і мужчын, якія ахвяруюць сябе, не зважаючы на кошты, нават у часы ўзрушэнняў і нявызначанасці.
Цягам апошніх некалькіх месяцаў шмат маладых людзей дзяліліся з намі клопатамі пра будучыню: якая надзея можа даць нам кірунак; чаму можна давяраць і на што разлічваць, калі ўсё так нестабільна? Ці нават глыбей: дзеля чаго варта жыць? Чуваць й іншыя галасы, якія ўзнікаюць і кажуць: мы павінны супрацьстаяць расчараванню і звяртаць увагу на знакі надзеі [1].
Звярнуць увагу на знакі надзеі
У цяперашняе сітуацыі, адзначанай пандэміяй, мы назіраем рост хісткасці ў шэрагу рэгіёнаў на свеце. Патрэбныя смелыя палітычныя рашэнні, але гэтак жа неабходныя салідарнасць ды сацыяльнае сяброўства, якія мы ўсе можам прадэманстраваць. Багата людзей гатовыя і жадаюць служыць іншым. Іх шчодрасць нагадвае нам, што ўзаемная дапамога адкрывае шлях у будучыню.
А як багата моладзі аддае свае сілы, каб выратаваць наш агульны дом – планету! Паўсюль ўзнікаюць ініцыятывы: яны, не адказваючы на ўсе кліматычныя выклікі, дазваляюць нам ужо зараз рухацца ў кірунку больш пачцівага стаўлення да навакольнага асяроддзя [2]. Для вернікаў, зямля – гэта дар, які Бог даверыў нам, каб мы маглі клапаціцца пра яе.
Людзі сталі больш усведамляць чыннікі несправядлівасці, якія часам успадкаваныя з мінулага. І, на жаль, улада не заўсёды выкарыстоўвалася, каб служыць дабру ўсіх. Перад абліччам падобных злоўжыванняў можна адчуць расчараванне і гнеў. Хто здольны адважыцца, каб стаць стваральнікамі справядлівасці і міру па‐за межамі падзелаў, якія дзеляць нашае грамадства?
Жывучы нібы браты і сёстры
Сапраўды, пасярод цяжкіх рэалій сучаснасці мы можам знайсці прычыны, каб спадзявацца, а часам жыць надзеяй як быццам насуперак усялякай надзеі. Дзеля гэтага нам варта сустрэцца з тымі, якія зрабілі іншы выбар: з хрысціянамі іншых канфесій, з вернікамі іншых рэлігій ці з людзьмі, якія з’яўляюцца агностыкамі альбо атэістамі, якія таксама імкнуцца да братэрства і дзялення.
Радасць аднаўляецца, калі мы жывем нібы браты і сёстры, калі прысутнічаем поруч самых абяздоленых: састарэлых мужчын і жанчын, хворых ці самотных, дзяцей з цяжкасцямі, асобаў з інваліднасцю, мігрантаў... Жыццёвыя акалічнасці могуць учыніць усіх нас уразлівымі. А час пандэміі выкрывае слабыя месцы нашае чалавечнасці.
Мы патрэбны адно аднаму як ніколі. Папа Францішак настойліва нагадвае нам пра тое ў сваёй энцыкліцы Fratelli tutti: “ніхто не ўратуецца сам”. І дадае, што мы не знойдзем сваёй сапраўднай асобы “без шырокай і добразычлівай адкрытасці на «ўніверсальнае», без дазволу, каб тое, што адбываецца ў іншых месцах, станавілася выклікам для нас, без узбагачэння іншымі культурамі і салідарызацыі з трагедыямі, якія закранаюць іншыя народы” (§32 і §146).
У адносінах паміж людзьмі, а таксама паміж народамі ўчыньма ж усё магчымае, каб перайсці ад спаборніцтва да супрацоўніцтва. Падтрымайма агенцтвы і асацыяцыі, якія спрыяюць супрацоўніцтву і салідарнасці, каб тое было на мясцовым, нацыянальным ці міжнародным узроўні.
Верыць – гэта давер у прысутнасць
У Тэзэ мы заўважаем, што моладзь па‐новаму разважае пра веру ў Бога, каб трываць у дарозе. Што значыць верыць? І, калі Бог існуе, ці дзейнічае гэты Бог у гісторыі, у нашым жыцці?
Перад абліччам гэтых пытанняў важна пазбягаць памяншэння Бога да нашых паняццяў. Бог бясконца большы за ўсё тое, што мы можам сабе ўявіць. Мы шукаем, бо спрагнёныя кахання і праўды. Дзе б мы ні былі ў сваёй унутранай пілігрымцы, усе мы часта проста навобмацак шукаем свайго шляху наперад. Але, нібы “пілігрымы даверу”, мы можам ісці разам, дзелячыся пошукамі – сваімі пытаннямі, як і перакананнямі.
“Вера – гэта просты давер да Бога, усплёск даверу, паўтораны тысячы разоў на працягу нашага жыцця... нават калі ў кожнага з нас таксама могуць быць сумневы”, – казаў брат Ражэ..
Ці вера не азначае перадусім даверу ў прысутнасць, якая знаходзіцца як у глыбіні нашага быцця, так і ва ўсім Сусвеце, няўлоўнай, але ўсё ж такой рэальнай? Прысутнасць, якая не навязвае сябе, але такая, якую мы можам у кожны момант прыняць наноў, у цішыні, як своеасаблівы подых. Апякунчая прысутнасць, якая заўсёды побач, незалежна ад нашых сумневаў нават тады, калі ў нас ствараецца ўражанне, што мы вельмі мала разумеем, кім ёсць Бог.
Пазнаючы новы гарызонт
Апякунчая прысутнасць: якое святло на гэтую таямніцу пралівае Евангелле?
Езус чэрпаў жыццё з гэтай апякунчай прысутнасці да самага канца; Ён няспынна звяртаў на гэта ўвагу. Тое было для Яго ўнутраным святлом, подыхам Бога, натхненнем Святога Духа...
З глыбіні пакут і абсалютнай адзіноты, калі Ён паміраў на крыжы, калі ўсё здавалася бессэнсоўным, Ён дазволіў сваім пачуццям закінутасці выбухнуць крыкам, але словамі, надаль звернутымі да Бога: “Божа Мой, Божа Мой, чаму Ты Мяне пакінуў?” Здраджаны, закатаваны, асуджаны на смерць, Езус унёс любоў у самую глыбокую цемру. Тая любоў паказала, што каханне мацнейшае за зло. Марыя Магдалена, а потым апосталы паведамілі гэтую нечаканую, неверагодную навіну: Ён жывы. Божая любоў перамагла нянавісць і смерць.
Ахопленыя гэтаю навіною, першыя хрысціяне былі здзіўлены і яны засведчылі гэта: Хрыстус з гэтага часу перабывае з Богам. Хрыстус напаўняе Сусвет Святым Духам, а таксама прысутнічае ў кожным чалавеку. Хрыстус салідарны з беднымі і прынясе ім справядлівасць; Ён – увасабленне гісторыі і стварэння; Ён прывітае нас пасля смерці ў поўні радасці.
Па‐за лютасцю сярод людзей, па‐за экалагічнымі катастрофамі і хваробамі адкрываецца новы гарызонт. Ці будзем мы здольныя распазнаць яго?
Змяненне нашага погляду
З гэтага гарызонту, адкрытага ўваскрасеннем Хрыста, у нашае існаванне ўваходзіць святло. Зноў і зноў яно развейвае цень страху і прымушае папоўніцца крыніцу жывой вады; з‐за гэтае прычыны выбухае радасць хвалы.
У выніку мы можам адчуць гэта патаемна, нейкім загадкавым прыцягненнем. Хрыстос працягвае збіраць разам усё чалавецтва і ўвесь Сусвет у Божую любоў да канца часоў. Мы ж становімся партнёрамі Яго місіі.
Хрыстус чыніць з нас пад постаццю Царквы Сваіх партнёраў. Гэта патрабуе ад нас гатоўнасці пашыраць сяброўства, каб ахапіць усіх. Хрыстус просіць нас любіць нават нашых ворагаў; Ягоны супакой прымірае нават супрацьлеглыя нацыі [3].
Дазвольма Хрыстусу змяніць наш погляд, дзякуючы Яму мы больш выразна распазнаем годнасць кожнага чалавека і прыгажосць стварэння. Надзея, далёкая ад звычайнае наіўнасці, увесь час нараджаецца наноў, бо караніцца ў Хрыстусе. Нас напаўняе спакойная радасць, а разам з гэтым адвага браць на сябе абавязкі, якія Бог даручае нам на гэтай зямлі.
З кожным з вас, хто хоча паразважаць над гэтым пасланнем, я перабываю
ў еднасці праз малітву.
Езу Хрыстэ, мы праслаўляем Цябе за Тваю дабрыню і сціпласць. Божае святло ззяла праз Тваю пакору ўсё Тваё жыццё. Гэтае святло сёння свеціць у нашых сэрцах. Гэта можа загаіць нашыя раны, а нават пераўтварыць нашую слабасць і няўпэўненасць у крыніцу жыцця, у творчую энергію і ў дар даверу. Асвятляючы тым Божым святлом, Ты ўчыньваеш нас здольнымі мець надзею ў спрыяльны і неспрыяльны час.
Некаторыя біблійныя тэксты, якія дапамогуць разважанням, крочыць далей
Марыя спявала такімі словамі: “Скінуў магутных з трона і ўзвысіў пакорных. [...] а багатых ні з чым адправіў”. (Лукі 1, 46-56)
Марыя, маці Езуса, змагла аб’яднаць любоў і пяшчоту з гарачаю надзеяю на радыкальныя перамены.
Езус сказаў: “А Суцяшыцель, Дух Святы, якога Айцец пашле ў імя Маё, навучыць вас усяму і нагадае вам пра ўсё, што Я сказаў вам”. (гл. Яна 14, 15-31)
Езус не пакінуў нас усіх самотнымі. Перад смерцю Ён запэўніў Сваіх вучняў у Сваёй прысутнасці на працягу ўсяго часу праз Духа Святога. Дух жыве ў нас, суцяшае, падтрымлівае і натхняе нас жыць паслядоўнікамі Езуса Хрыста, дзень за днём.
“Няхай радуюцца нябёсы і весяліцца зямля, няхай шуміць мора і ўсё, што яго напаўняе. Няхай усцешыцца поле і ўсё, што на ім, няхай усклікаюць тады ўсе дрэвы лясныя. Перад абліччам Пана, які прыходзіць, які прыходзіць судзіць зямлю. Ён будзе судзіць свет справядліва, а народы паводле сваёй праўды”. (гл. Псальм 96)
Шмат псальмаў запрашае нас славіць Бога. Гімн хвалы Богу спяваюць не толькі людзі; усё стварэнне прымае ўдзел. Мы хочам не толькі абараніць стварэнне, бо нам гэта трэба, каб мы маглі існаваць, але таму, што мы яго частка і таму, што прыгожы Божы план распаўсюджваецца на ўсё, што жыве.
