Прашу вас, браты, праз літасць Божую: аддайце целы вашыя на ахвяру жывую, святую, прыемную Богу як выраз вашага разумнага служэння. І не дастасоўвайцеся да гэтага веку, але перамяняйцеся праз абнаўленне розуму, каб вы пазналі, якая воля Божая, што добрае, прыемнае і дасканалае. (Рымлянаў 12, 1-2)

Ахвярнасць у сучасным свеце не мае добрай рэпутацыі. Для нашых сучаснікаў «ахвяраваць» азначае па сутнасці не рабіць тое, што хацелася б, або рабіць тое, чаго не хочацца. Для тых жа, хто знаёмы з гісторыяй рэлігій, гэты тэрмін можа атаясамлівацца з крывавымі ахвярамі, якія складаліся багам. У пададзеным вышэй фрагменце апостал заклікае хрысціян у Рыме ахвяраваць сваім штодзённым жыццём у свеце (менавіта такое значэнне мае для яго ў дадзеным кантэксце слова «цела»). Як жа мы можам зразумець такую прапанову?

Перш за ўсё, варта ўсвядоміць, што гэтая практыка не з’яўляецца сутнасна адмоўнай. Ахвяра – гэта прынашэнне Богу, іншымі словамі дар або падарунак. Дары, якімі абменьваюцца людзі, нараджаюць або паглыбляюць адносіны. Калі я даю некаму важны для мяне прадмет, які асабіста для мяне нечага «варты», тады паміж намі ствараюцца або ўмацоўваюцца сувязі. Падарункі можна дарыць з рознай нагоды: каб папрасіць прабачэння пасля разрыву адносін, каб прымусіць іншага чалавека паставіцца да нас больш сур’ёзна або, часцей за ўсё, каб даставіць іншай асобе задавальненне і паказаць яму ці ёй, што яны важныя для нас.

У старажытным свеце ахвярапрынашэнні часам выконвалі функцыю абудзіць цікавасць далёкага бога або суцішыць варожае бажаство. Аднак у Ізраэлі гэта было не так, таму што Бог Бібліі ўжо быў матываваны гарачай любоўю да свайго тварэння. Ідучы ў храм, каб скласці ахвяры Богу, вернікі хацелі перадусім вярнуць Яму, сімвалічна, крыху таго, што Ён даў ім, учыніўшы іх сваім народам (гл. Зыходу 19, 4-6; Другазаконня 26, 1-11). Такім чынам, гэта быў перш за ўсё акт удзячнасці. Усё паходзіць ад Бога і ўсё павінна вярнуцца да Бога, прайшоўшы праз жыццё людзей.

У выпадку з Езусам ёсць істотнае адрозненне. У дадзеным выпадку ахвяраванне – гэта не матэрыяльны аб’ект, жывёла або частка ўраджаю, але ўсё Ягонае існаванне. Езус жыў у свядомасці, што ўсё прыходзіць да Яго ад Таго, каго Ён называў Абба, Айцом – “Айцец любіць Сына і ўсё аддаў у рукі Ягоныя” (Яна 3, 35) – і сэнс Яго жыцця заключаўся ў імкненні ажыццявіць тое, што Бог даручыў Яму здзейсніць: “Я заўсёды раблю тое, што Яму падабаецца” (Яна 8, 29). Такім чынам, паміж імі існавала дасканалая сувязь.

Апостал Павел жадае, каб хрысціяне Рыма ўвайшлі ў такую ж сувязь. Ён звяртаецца да іх праз «Божую літасць», іншымі словамі праз тое, што ў Хрысце Бог даў ім усё, выводзячы іх “з цемры ў цудоўнае сваё святло” (1 Пятра 2, 9). Перажыванне Божае любові вядзе да іх унутранага аднаўлення. Яны больш не прытрымліваюцца каштоўнасцяў навакольнага грамадства, але замест гэтага пакліканы зрабіць усё сваё існаванне спевам хвалы Богу, спрабуючы ва ўсім рабіць тое, чаго прагне Бог. Але чаго канкрэтна хоча Бог? Павел гаворыць нам: “запаведзі (...) змяшчаюцца ў гэтай адной: любі бліжняга твайго, як самога сябе. (...) любоў ёсць выкананнем Закону” (Рымлянаў 13, 9-10).

Гэтае імкненне выконваць Божую волю Павел называе служэннем, якое мае быць logikós – грэчаскі прыметнік, які даволі цяжка дакладана перакласці. У беларускіх версіях Новага Запавету (пераклад РКК у Беларусі, пераклад Біблейскай Камісіі пры Бел. Экзархаце РПЦ МП, пераклады А. Бокуна, Л. Дзекуць-Малея і А. Луцкевіча, В. Сёмухі, Я.Станкевіча, У. Чарняўскага) тое слова перакладзена як “разумнае” (гл. Рым 12, 1). Часта той прыметнік перакладаюць як «духоўнае», але гэта можа прымусіць нас падумаць, што служэнне датычыць выключна аспектаў духоўнага жыцця, хаця ўзгаданае раней «цела» паказвае нам, што ў гэтым удзельнічае ўся наша істота. Служэнне, якое з’яўляецца logikós, – гэта тое, якое практыкуецца людзьмі, здольнымі выкарыстоўваць свой розум і прымаць рашэнні. Такім чынам, яно заключаецца не ў матэрыяльных ахвяраваннях, але ў паставе адкрытасці на Бога і ў здольнасці распазнаваць у кожнай сітуацыі тое, што можа спрыяць любові. Ахвяраваць сваё жыццё ні ў якім разе не азначае адмаўляцца ад шчасця ці мець вычварэнскае жаданне пакутаваць, але заўсёды дзякаваць Богу, клапоцячыся пра нашых бліжніх, нашых сясцёр і братоў.

 Дзе і як я спазнаў/спазнала «літасць Божую» да мяне?

 Якія каштоўнасці, якія звычкі атачэння я пакліканы/пакліканая пакінуць, каб рабіць тое, чаго прагне Бог? Дзе я магу знайсці для гэтага сілы ды адвагу?

 Што дапамагае мне дакладна распазнаць, чаго ад мяне вымагае любоў у той ці іншай сітуацыі майго жыцця?