• >
  • De bron van het geloof >
  • Overdenking en reflectie >
  • Vragen over het geloof en de bijbel >
  • Barmhartigheid
  Nederlands
  • Gemeenschap
  • De bron van het geloof
  • Naar Taizé komen
  • In alle werelddelen


 
  • Gebedsviering
    • Korte teksten uit Taizé
    • Bijbelteksten voor elke dag
    • Gebeden voor elke dag
    • Voorbeden
    • Podcasts
    • Jongeren en het gebed in Taizé
    • De waarde van de stilte
    • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gastvrije ruimte voor een meditatief gebed inrichten
      • Iconen in het gebed
  • Liederen
    • Meditatieve liederen
    • Liederen leren
  • Overdenking en reflectie
    • Broeder Alois 2020: Altijd op weg, maar nooit ontheemd
    • Overweging van broeder Alois: De aarde is ons gemeenschappelijk huis
    • Pasen 2020: Bericht van broeder Alois
    • “Iets heel eenvoudigs”
    • Wanneer we delen, geeft God ons levensvreugde
    • Overdenking door broeder Alois: Werken aan universele verbondenheid
    • Iedereen kan een zaadje van eenheid planten
    • Korte gedachten voor vandaag
    • Bijbelteksten met uitleg
    • Vragen over het geloof en de bijbel
      • De doop
      • Kinderen: Wat betekent ‘het koninkrijk van God ontvangen als een kind’?
      • De Kerk
      • Kerk en staat: Wat zegt de bijbel over de houding van een gelovige ten aanzien van de maatschappij?
      • De geboden
      • De kosmos: Wat is de plaats van de mens in het universum?
      • Het kruis
      • De dood: Waarom kunnen wij zeggen dat Jezus ‘voor ons is gestorven’?
      • Dialoog: Religies en het evangelie
      • De eucharistie
      • De eucharistie: Een christen uit de tweede eeuw over de eucharistie
      • Evangelisatie: Wat betekent ‘evangeliseren’?
      • Geloof
      • Geloof: Wat zegt het Nieuwe Testament over geloof?
      • Geloof: Wat is het specifieke kenmerk van het christelijk geloof?
      • De vrees voor God
      • Vergeving: Twee vragen over Judas
      • Vergeving: Betekent vergeven ook vergeten?
      • Vrijheid: Ben ik nog vrij als ik gehoorzaam aan een oproep van Christus?
      • Vrijheid: Is alles wat er gebeurt van tevoren door God besloten?
      • Geluk: Kun je gelukkig zijn terwijl anderen lijden?
      • De hel: Moet je als christen in het bestaan van de hel geloven?
      • Hoop
      • Oordeel niet: Waarom zegt Jezus tegen zijn leerlingen dat ze niet moeten oordelen?
      • Liefde voor de vijand
      • Barmhartigheid
      • Barmhartigheid: Als God barmhartig is, waarom staan er dan dreigementen in de bijbel?
      • De aanwezigheid van God: Als God aanwezig is in ieder mens, wat voegt het geloof dan nog toe?
      • Verzoening: Wat zijn de vooronderstellingen voor een werkelijke dialoog tussen christenen uit verschillende tradities?
      • Verzoening: Hoe kun je verscheidenheid en verzoening met elkaar verenigen?
      • Zonde: Moeten we spijt hebben over onze zonden?
      • Het lijden van onschuldigen
      • Zijn de verschillen tussen christenen een probleem of een rijkdom?
      • De wereld: Kunnen wij de wereld daadwerkelijk verbeteren?
    • Portretten van getuigen van Christus
      • Irenaeus van Lyon
      • Moeder Teresa
      • Johannes Chrysostomus (344-407): verbazingwekkend modern
      • Augustinus (354-430)
      • De actualiteit van Dietrich Bonhoeffer (1906-1945)
      • Een weg van verzoening: Frère Roger
      • Jeremia
      • Doroteüs van Gaza (VIe eeuw): nederigheid en gemeenschap
      • Franz Stock (1904-1948), een leven gewijd aan de verzoening
      • Een profeet die troost brengt (Jesaja 40–55)
    • Jaarbrief
      • Broeder Alois 2021: Hoop blijven houden in goede en in slechte tijden
      • broeder Alois 2019: Vergeet de gastvrijheid niet!
      • Broeder Alois 2018: Onuitputtelijke vreugde
      • Broeder Alois 2017: Samen wegen van hoop bewandelen
      • Broeder Alois 2017: Oproep aan kerkleiders voor 2017
      • Broeder Alois 2017: Op weg naar eenheid op het Europese continent
      • Broeder Alois 2016: De moed van barmhartigheid
      • Taizé 2015
      • Frère Alois 2012-2015: Naar een nieuwe solidariteit
      • Frère Alois 2015: Vier voorstellen om het “zout van de aarde” te zijn
      • Frère Alois 2014: Vier voorstellen om te zoeken naar zichtbare verbondenheid tussen allen die Christus liefhebben
      • Frère Alois 2013: Vier voorstellen om de bronnen van Godsvertrouwen aan het licht brengen
      • Frère Alois 2011: Brief uit Chili
      • Frère Alois 2010: Brief uit China
      • Frère Alois 2009: Brief uit Kenia
      • Europa open en solidair
      • Frère Alois 2008: Brief uit Cochabamba
      • Frère Alois: Brief aan wie Christus wil volgen
      • Frère Alois: Oproep tot verzoening onder christenen
      • Frère Alois 2007: Brief uit Calcutta
      • 2006: Onvoltooide brief van frère Roger
      • Frère Roger 2005: Een toekomst van vrede
    • Een kleine gelijkenis over de universaliteit van Gods liefde
    • Overweging van broeder Alois: Laten we vredestichters zijn daar waar we leven
Een woord uit de bijbel
 

Barmhartigheid

“Gelukkig de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid ondervinden” (Matteüs 5:7). Jezus’ belofte aan de barmhartigen omvat niets anders dan de barmhartigheid zelf, van waaruit ze al leven. In alle andere zaligsprekingen bevat de belofte een ‘meer’. Zij leidt verder: de treurenden zullen getroost worden; wie zuiver van hart zijn, zullen God zien. Maar wat zou God nog méér kunnen geven aan degenen die barmhartig zijn? Barmhartigheid is de volheid van God en mensen. Wie barmhartig zijn, leven Gods eigen leven al.

‘Barmhartigheid’ is een oud woord. In de loop van haar lange geschiedenis heeft ze een rijkdom aan betekenis gekregen. In het Grieks, de taal van het Nieuwe Testament, is het woord voor barmhartigheid éléos. We kennen dit woord uit de bede Kyrie eleison, een roepen om de barmhartigheid van de Heer. In de Griekse versie van het Oude Testament wordt éléos meestal gebruikt als vertaling van het Hebreeuwse woord chèsèd. Chèsèd is één van de mooiste woorden uit de bijbel. Vaak wordt het eenvoudigweg met ‘liefde’ vertaald.

Chèsèd, barmhartigheid of liefde maken deel uit van de taal van het verbond. Van de kant van God duidt het een liefde aan die onwankelbaar is. Een liefde die in staat is de relatie in stand te houden, wat er ook gebeurt: “Mijn liefde zal nooit van jou wijken” (Jesaja 54:10). Maar omdat het verbond van God met zijn volk vanaf het eerste begin een geschiedenis doormaakt van verbroken worden en opnieuw beginnen (Exodus 32 – 34), is het overduidelijk dat een liefde die zo onvoorwaardelijk is, vergeving veronderstelt. Ze kan niet anders dan barmhartigheid zijn.

Eléos is ook de vertaling die gebruikt wordt voor een ander Hebreeuws woord, namelijk rachamiem. Dit woord komt vaak in combinatie met chèsèd voor, maar het heeft meer emotionele lading. Letterlijk betekent het ‘ingewanden’. Het is de meervoudsvorm van rèchèm, dat ‘baarmoeder’ betekent. Barmhartigheid of mededogen is hier diep bewogen liefde, de genegenheid van een moeder voor haar kleine kind (Jesaja 49:15), de tederheid van een vader voor zijn zoon (Psalm 103:13), een intense liefde tussen broers en zussen (Genesis 43:30).

Barmhartigheid in de bijbelse zin is veel méér dan een aspect van de liefde van God. Barmhartigheid is als het wezen van God zelf. God spreekt drie maal zijn naam voor Mozes uit. De eerste keer zegt Hij: “Ik ben die er zijn zal” (Exodus 3:14). De tweede keer: “Ik schenk genade aan wie ik genade wil schenken, en ik ben barmhartig voor wie ik barmhartig wil zijn” (Exodus 33:19). Het ritme van de zin is hetzelfde maar genade en barmhartigheid vervangen het ‘zijn’. Voor God is zijn wie Hij is, genadig en barmhartig zijn. Dat wordt bevestigd in de derde keer dat de naam van God wordt uitgeroepen: “De Heer, een God die liefdevol is en genadig, geduldig, groot van barmhartigheid en trouw” (Exodus 34:6).

Deze laatste formulering wordt overgenomen door de profeten en in de psalmen, vooral in Psalm 103 (vers 8). In het centrale deel van deze psalm (vers 11 en 13) verwondert de psalmist zich erover hoe onvoorstelbaar de omvang is van Gods barmhartigheid: “Zoals de hoge hemel de aarde overspant, zijn barmhartigheid...” Deze barmhartigheid is de verhevenheid van God. Zij is zijn transcendentie. Maar zij is ook zijn menselijkheid, als je dat zo mag zeggen: “Zo liefdevol als een vader is voor zijn kinderen...” Zo transcendent en tegelijkertijd zo nabij, is zij in staat al het kwaad weg te nemen: “Zo ver als het oosten is van het westen, zo ver heeft Hij onze zonden van ons verwijderd.”

De barmhartigheid is het meest goddelijke van God. En het meest vervulde in een mens. “Hij kroont u met barmhartigheid en tedere liefde,” zegt Psalm 103. Dit vers moet gelezen worden in het licht van een vers uit Psalm 8, waar gezegd wordt dat God de mens kroont “met glans en glorie”. Geschapen naar zijn beeld, zijn de mensen geroepen om deel te hebben aan de glans en glorie van God. Maar het zijn de barmhartigheid en tedere liefde die ons werkelijk doen delen in Gods eigen leven.

Jezus’ woorden: “Wees barmhartig zoals jullie Vader barmhartig is” (Lucas 6:36), zijn een echo van het oude gebod: “Wees heilig, want ik, de HEER, jullie God, ben heilig” (Leviticus 19:2). Jezus geeft hiermee aan de heiligheid het gezicht van barmhartigheid. God wordt het meest zuiver in een mensenleven weerspiegelt in de barmhartigheid. “Door de barmhartigheid jegens je naaste lijk je op God” (Basileüs de Grote). De barmhartigheid is de menselijkheid van God. En ze is de goddelijke toekomst van de mens.

Bijgewerkt: 8 mei 2008

Dagtekst

ZON. 17 januari
Jezus vroeg zijn eerste leerlingen: “Wat zoeken jullie?” “Meester,” zeiden zij tegen hem, “waar logeert u?” Hij zei: “Kom maar mee, dan zul je het zien.”
Joh 1:35-42
meer...

Agenda

Recente evenementen

27 december 2020 - 1 januari, Italië:
Een exceptionele gebeurtenis in Taizé aan het eind van 2020
 Zoek evenementen

Podcasts

Your browser does not support the audio element.

20 augustus 2020

Your browser does not support the audio element.

13 augustus 2020

meer...

Werk van de broeders

Werk van de broeders

Gemeenschap

  • Nieuws
  • Roeping en geschiedenis
  • Broeder Roger, de stichter van Taizé
  • Verhalen over Taizé
  • Werk van de broeders
  • Solidariteit: operatie hoop

De bron van het geloof

  • Gebedsviering
  • Liederen
  • Overdenking en reflectie

Naar Taizé komen

  • Veiligheid en bescherming
  • Nieuws
  • Online ontmoeting
  • Jongerenontmoetingen
  • Informatie voor 2021
  • Informatie voor 2019
  • Reizen naar Taizé
  • Multimedia

In alle werelddelen

  • Afrika
  • Amerika
  • Azië
  • Europa
  • Midden-Oosten

Copyright © Ateliers et Presses de Taizé

Over deze site

[ Naar boven | Overzicht van de site | Home]

  • Contact opnemen met Taizé
  • Operatie Hoop
  • Copyright informatie