• >
  • De bron van het geloof >
  • Overdenking en reflectie >
  • Vragen over het geloof en de bijbel >
  • De vrees voor God
  Nederlands
  • Gemeenschap
  • De bron van het geloof
  • Naar Taizé komen
  • In alle werelddelen


 
  • Gebedsviering
    • Korte teksten uit Taizé
    • Bijbelteksten voor elke dag
    • Gebeden voor elke dag
    • Voorbeden
    • Jongeren en het gebed in Taizé
    • De waarde van de stilte
    • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gastvrije ruimte voor een meditatief gebed inrichten
      • Iconen in het gebed
  • Liederen
    • Meditatieve liederen
    • Liederen leren
  • Overdenking en reflectie
    • Broeder Alois 2020: Altijd op weg, maar nooit ontheemd
    • Overweging van broeder Alois: De aarde is ons gemeenschappelijk huis
    • Pasen 2020: Bericht van broeder Alois
    • “Iets heel eenvoudigs”
    • Wanneer we delen, geeft God ons levensvreugde
    • Overdenking door broeder Alois: Werken aan universele verbondenheid
    • Iedereen kan een zaadje van eenheid planten
    • Korte gedachten voor vandaag
    • Bijbelteksten met uitleg
    • Vragen over het geloof en de bijbel
      • De doop
      • Kinderen: Wat betekent ‘het koninkrijk van God ontvangen als een kind’?
      • De Kerk
      • Kerk en staat: Wat zegt de bijbel over de houding van een gelovige ten aanzien van de maatschappij?
      • De geboden
      • De kosmos: Wat is de plaats van de mens in het universum?
      • Het kruis
      • De dood: Waarom kunnen wij zeggen dat Jezus ‘voor ons is gestorven’?
      • Dialoog: Religies en het evangelie
      • De eucharistie
      • De eucharistie: Een christen uit de tweede eeuw over de eucharistie
      • Evangelisatie: Wat betekent ‘evangeliseren’?
      • Geloof
      • Geloof: Wat zegt het Nieuwe Testament over geloof?
      • Geloof: Wat is het specifieke kenmerk van het christelijk geloof?
      • De vrees voor God
      • Vergeving: Twee vragen over Judas
      • Vergeving: Betekent vergeven ook vergeten?
      • Vrijheid: Ben ik nog vrij als ik gehoorzaam aan een oproep van Christus?
      • Vrijheid: Is alles wat er gebeurt van tevoren door God besloten?
      • Geluk: Kun je gelukkig zijn terwijl anderen lijden?
      • De hel: Moet je als christen in het bestaan van de hel geloven?
      • Hoop
      • Oordeel niet: Waarom zegt Jezus tegen zijn leerlingen dat ze niet moeten oordelen?
      • Liefde voor de vijand
      • Barmhartigheid
      • Barmhartigheid: Als God barmhartig is, waarom staan er dan dreigementen in de bijbel?
      • De aanwezigheid van God: Als God aanwezig is in ieder mens, wat voegt het geloof dan nog toe?
      • Verzoening: Wat zijn de vooronderstellingen voor een werkelijke dialoog tussen christenen uit verschillende tradities?
      • Verzoening: Hoe kun je verscheidenheid en verzoening met elkaar verenigen?
      • Zonde: Moeten we spijt hebben over onze zonden?
      • Het lijden van onschuldigen
      • Zijn de verschillen tussen christenen een probleem of een rijkdom?
      • De wereld: Kunnen wij de wereld daadwerkelijk verbeteren?
    • Portretten van getuigen van Christus
      • Irenaeus van Lyon
      • Moeder Teresa
      • Johannes Chrysostomus (344-407): verbazingwekkend modern
      • Augustinus (354-430)
      • De actualiteit van Dietrich Bonhoeffer (1906-1945)
      • Een weg van verzoening: Frère Roger
      • Jeremia
      • Doroteüs van Gaza (VIe eeuw): nederigheid en gemeenschap
      • Franz Stock (1904-1948), een leven gewijd aan de verzoening
      • Een profeet die troost brengt (Jesaja 40–55)
    • Jaarbrief
      • Broeder Alois 2021: Hoop blijven houden in goede en in slechte tijden
      • broeder Alois 2019: Vergeet de gastvrijheid niet!
      • Broeder Alois 2018: Onuitputtelijke vreugde
      • Broeder Alois 2017: Samen wegen van hoop bewandelen
      • Broeder Alois 2017: Oproep aan kerkleiders voor 2017
      • Broeder Alois 2017: Op weg naar eenheid op het Europese continent
      • Broeder Alois 2016: De moed van barmhartigheid
      • Taizé 2015
      • Frère Alois 2012-2015: Naar een nieuwe solidariteit
      • Frère Alois 2015: Vier voorstellen om het “zout van de aarde” te zijn
      • Frère Alois 2014: Vier voorstellen om te zoeken naar zichtbare verbondenheid tussen allen die Christus liefhebben
      • Frère Alois 2013: Vier voorstellen om de bronnen van Godsvertrouwen aan het licht brengen
      • Frère Alois 2011: Brief uit Chili
      • Frère Alois 2010: Brief uit China
      • Frère Alois 2009: Brief uit Kenia
      • Europa open en solidair
      • Frère Alois 2008: Brief uit Cochabamba
      • Frère Alois: Brief aan wie Christus wil volgen
      • Frère Alois: Oproep tot verzoening onder christenen
      • Frère Alois 2007: Brief uit Calcutta
      • 2006: Onvoltooide brief van frère Roger
      • Frère Roger 2005: Een toekomst van vrede
    • Een kleine gelijkenis over de universaliteit van Gods liefde
    • Overweging van broeder Alois: Laten we vredestichters zijn daar waar we leven
 

De vrees voor God

Wat voor soort godsrelatie spreekt er uit de woorden ‘God vrezen’?

Er zijn verschillende woorden die onze relatie tot God uitdrukken. We kunnen in Hem geloven, Hem liefhebben, Hem dienen. Soms wordt er gesproken over ‘God vrezen’. Dit is moeilijk te begrijpen, maar het komt vaak voor in de bijbel. Het is dus de moeite waard om enkele teksten goed te lezen en te proberen zo goed mogelijk de betekenis ervan te begrijpen.

In alle religies speelt vrees een rol. De openbaringen van het goddelijke brengen sterke emoties teweeg, zelfs paniek en ontzetting. De godheid fascineert en schrikt tegelijkertijd af. Er bestaat geen ontmoeting met het onbekende en onverwachte van God zonder een moment van schrik. Zo was het sinds Gods verschijning op de Sinaï tot aan paasmorgen: de vrouwen die bij het lege graf kwamen, “beefden van angst” (Marcus 16,8). Er is echter in de bijbel bijna nooit sprake van opschudding die verwekt wordt door een goddelijke openbaring, zonder dat meteen de woorden weerklinken: “Vrees niet.” Religieuze vrees heeft geen waarde in zichzelf. Ze moet niet voortduren, maar plaats maken voor vertrouwen.

In andere teksten is de vrees voor God iets dat duurt en niet voorbijgaat. “De vrees van de Heer is rein, voor immer bestendig.” (Psalm 19,10) De verklaring voor deze bestendige vrees moet je niet zoeken in een religieus gevoel, maar in de politieke taal van die tijd. De beschermingsverdragen bepaalden dat de beschermelingen hun beschermer trouw zouden vrezen en dienen. In Gods verbond met Israël drukken dezelfde woorden de belofte van trouw aan God uit: “Wat verlangt de Heer uw God anders van u dan dat u Hem vreest en zijn wegen gaat, dat u Hem bemint en dient met heel uw hart en heel uw ziel?” (Deuteronomium 10,12) God vrezen, Hem beminnen en dienen zijn hier synoniem. De vrees voor God is niet meer een emotie, maar een stabiele houding van trouw aan het verbond.

In de psalmen betekent de vrees voor God “zijn verbond bewaren en zijn geboden metterdaad onderhouden” (Psalm 103,18). “De godvrezenden” vormen de “grote gemeenschap” van gelovigen die in de tempel samenkomen om te bidden en te prijzen (Psalm 22,26). In dit verband heeft de vrees van de Heer veel weg van wat wij godsdienst noemen. Daarom wordt zij onderwezen: “Kom, kinderen, luister naar mij: in vrees voor de Heer zal ik jullie onderwijzen.” (Psalm 34,12) “De vrees van de Heer onderwijzen” heeft niets te maken met het verwekken van angst. Het betekent onderwijs in de gebeden en geboden, de inwijding in een leven van vertrouwen op God: “Jij die de Heer vreest, vertrouw op Hem.” (Wijsheid van Jezus Sirach 2,8)

Als je rekening houdt met de wijze waarop de bijbel het woord ‘vrezen’ gebruikt, kun je het op veel plaatsen vertalen met ‘aanbidden’ of ‘liefhebben’. De ‘vrees voor God’ kun je dan vertalen met ‘trouw’.

Heeft de vrees voor God ons in deze tijd nog iets te zeggen?

De huidige reserve om te spreken over de vrees voor God is ongetwijfeld gerechtvaardigd. De taal van de angst heeft het feit dat God liefde is, vaak onherkenbaar gemaakt. Om dit gevaar te vermijden, gebruikt men overal waar dit mogelijk is andere woorden. In de twee Testamenten blijven er echter teksten over waar de vrees voor God een moeilijk vervangbaar sleutelwoord is.

Bij de profeet Jesaja geneest de vrees voor God de angsten van de mensen: “Zo heeft de Heer tot mij gesproken, toen Hij mij bij de hand greep en mij ervoor gewaarschuwd heeft de weg van dit volk te gaan: Noem niet samenzwering wat dit volk samenzwering noemt; vrees niet wat zij vrezen en heb geen angst daarvoor. De Heer van de machten moet u als heilig beschouwen, alleen voor Hem moet u angst hebben en bang zijn.” (8,11-13) Het is overduidelijk dat Jesaja oproept tot moed en vertrouwen. Dit vertrouwen noemt hij echter vrees en angst! Het is een retorische uitdrukking, en nog meer dan dat. Jesaja weet dat angst oncontroleerbaar is. Het lijkt er dus op alsof hij zegt: “Je kunt niet anders dan angstig zijn: heb dan angst voor God! Richt dus al de energie waardoor jullie angst aangewakkerd wordt op God.” Deze vrees voor God, die alle andere angsten absorbeert, is moeilijk te omschrijven. Ze is ongetwijfeld de bron van grote innerlijke vrijheid.

Wat verderop in Jesaja is de vrees voor God een charisma van de Messias: “De geest van de Heer rust op hem, een geest van wijsheid en inzicht, een geest van beleid en sterkte, een geest van kennis en vrees voor de Heer.” (11,2) Net zoals wijsheid en sterkte, is vrees voor de Heer een gave van de heilige Geest! Deze gave wordt ook nederigheid genoemd. De Heer vrezen betekent in Hem de bron van al het goede herkennen. Dit stond heel duidelijk centraal in Jezus’ leven: “Ik doe niets uit Mijzelf… het zijn daden van de Vader, die in Mij blijft.” (Johannes 8,28 en 14,10)

Paulus schreef: “Bewerk uw heil met vrezen en beven. God immers brengt in u zowel het willen als het doen tot stand.” (Filippenzen 2,12-13) Paulus verklaart dat het heil komt door het geloof. “Zijn heil met vrezen en beven bewerken” moet hier dus een aspect van het geloof weergeven. Het geloof is niet een lichtzinnige zekerheid, maar een ‘bevend’ vertrouwen: een levendig, verwonderd, waakzaam vertrouwen. Ons heil is een wonder dat God in ons ‘bewerkt’. Daarom vraagt het al onze aandacht. “Met vrezen en beven bewerken” is de bewustwording dat elk moment een ontmoeting met God is. God is immers op elk moment aan het werk in ons.

“Wie de Heer vreest, prijs Hem, alle nazaten van Jakob, eer Hem alle nazaten van Israël, vrees Hem.” (Psalm 22,24) Hier vind je een wonderlijke rij van werkwoorden: “Prijs, eer en vrees de Heer!” De vrees is hier de lofprijzing die op een punt komt waar ze niet meer weet wat te zeggen. De lofprijzing is geworden tot verwondering, stilte en liefde…

Brief uit Taizé: 2004/4

Bijgewerkt: 25 augustus 2004

Dagtekst

za. 17 april
Bevrijd wie onrecht werd gedaan van zijn belager. Dan zul je als een zoon van de Allerhoogste zijn, hij zal van je houden, meer dan je moeder.
Sir 4:1-10
meer...

Agenda

 Zoek evenementen

Werk van de broeders

Werk van de broeders

Gemeenschap

  • Nieuws
  • Roeping en geschiedenis
  • Broeder Roger, de stichter van Taizé
  • Verhalen over Taizé
  • Werk van de broeders
  • Solidariteit: operatie hoop

De bron van het geloof

  • Gebedsviering
  • Liederen
  • Overdenking en reflectie

Naar Taizé komen

  • Veiligheid en bescherming
  • Nieuws
  • Online ontmoeting
  • Jongerenontmoetingen
  • Informatie voor 2021
  • Informatie voor 2019
  • Reizen naar Taizé
  • Multimedia

In alle werelddelen

  • Afrika
  • Amerika
  • Azië
  • Europa
  • Midden-Oosten

Copyright © Ateliers et Presses de Taizé

Over deze site

[ Naar boven | Overzicht van de site | Home]

  • Contact opnemen met Taizé
  • Operatie Hoop
  • Copyright informatie