2 Vol verlangen heb ik op de HEER gewacht

en Hij boog zich naar mij toe,

Hij heeft mijn roep om hulp gehoord.

3 Hij trok mij uit de kuil van het graf,

uit de modder, uit het slijk.

Hij zette mij neer op een rots,

een vaste grond voor mijn voeten.

4 Hij gaf mij een nieuw lied in de mond,

een lofzang voor onze God.

Mogen velen het zien vol ontzag

en vertrouwen op de HEER.

5 Gelukkig de mens

die vertrouwt op de HEER

en zich niet keert tot hoogmoedigen,

tot hen die verstrikt zijn in leugens.

6 Veel wonderen hebt U verricht,

veel goeds voor ons besloten,

HEER, mijn God.

Niemand is te vergelijken met U!

Wil ik erover spreken, ervan verhalen,

het is te veel om op te sommen.

7 Offers en gaven verlangt U niet,

brand- en reinigingsoffers vraagt U niet.

Nee, U hebt mijn oren voor U geopend

8 en nu kan ik zeggen: ‘Hier ben ik,

over mij is in de boekrol geschreven.’

9 Uw wil te doen, mijn God, verlang ik,

diep in mij koester ik uw wet.

10 Wanneer het volk bijeen is,

spreek ik over uw rechtvaardigheid,

ik houd mijn lippen niet gesloten,

U weet het, HEER.

11 Uw goedheid verberg ik niet in mijn hart,

maar ik getuig van uw trouw en uw hulp.

In de kring van het volk verheel ik niet

hoe liefdevol, hoe trouw U bent.

(Psalm 40:1-11)

De psalmen zijn allereerst gebeden die spreken over een relatie met God. Soms, zoals in psalm 40, beschrijft een psalm de ontwikkeling van die relatie. De psalmist vertelt over een persoonlijke ervaring. Anderen na hem vonden zijn verhaal de moeite waard om door te vertellen en te bewaren in de verzameling van psalmen. Waarschijnlijk sprak de tekst hen aan omdat het iets weergaf van hun eigen ervaringen met God. Deze intieme getuigenis van een gelovige helpt ons om in woorden uit te drukken hoe we Gods aanwezigheid in ons leven ervaren.

Zoals ontelbare gelovigen vóór en na hem, begint de psalmist van psalm 40 met een ervaring van afgrond, van modder en slijk (v. 3). Dat beeld raakt ons direct. Ook al is modder op zich niet gevaarlijk of pijnlijk, het blokkeert toch elke vooruitgang. Als je vastzit in de modder, kun je er onmogelijk zelf weer uitkomen. Deze beschrijving aan het begin is eigenlijk heel geruststellend. God vraagt de psalmist niet om op eigen kracht uit die modder te klimmen. Nee, het is God die overal voor zorgt: Hij trekt hem niet alleen omhoog uit het moeras, maar geeft hem ook vaste grond onder de voeten. God zorgt ervoor dat hij weer rechtop kan staan en stabiel blijft. Nu hij weer een stevige basis heeft, wordt de psalmist vaardig om zijn relatie met God uit te bouwen en met de wereld te delen.

Dan verandert de psalmist, schijnbaar zonder enige moeite, van een arme drommel in de modder tot een levende getuige die vele anderen inspireert om op God te vertrouwen (v. 4). Sterker nog: het is juist die moeiteloze transformatie die de kern van zijn getuigenis vormt. De schreeuw om hulp vanuit de diepte van de modderige kuil verandert in een loflied. Dit lied helpt degenen die ernaar luisteren om dezelfde weg als de psalmist te gaan. Bovendien is dit lied, deze psalm, al duizenden jaren steeds weer gezongen en beluisterd.

Maar dat is nog niet alles. God ‘opent de oren’ van de psalmist (v. 7). Als wij Gods verlangen naar ons in het diepst van ons hart willen ervaren en aanvaarden, gaat dat niet zomaar automatisch. Maar ook hier is het God die het mogelijk maakt. Ook al noemt alleen vers 6 expliciet de vele wonderen die God heeft verricht, eigenlijk is het hele eerste deel van de psalm (v. 1-7) een opsomming van Gods wondere daden voor de psalmist.

Het resultaat? Rechtop staand, met een loflied op zijn lippen, bewust van Gods vele wonderen, met zijn oren wijd open, de boekrol in zijn hand en de wet in zijn hart, kan de psalmist nu volbrengen wat God verlangt. Gods verlangen is een verlangen naar relatie: liever dan brand- en slachtoffers, verlangt God ernaar om ons te horen zeggen “Hier ben ik” (v. 8).

Een belangrijk effect van deze relatie is dat wij naar anderen toe worden gezonden, om levende getuigen te zijn voor God (v. 4). Het getuigenis van de psalmist in de gemeenschap (v. 10-11) neemt de voorgaande verzen weer op: De lippen die spreken, de goddelijke gerechtigheid in het hart en de trouw en goedheid van God staan niet ver af van het loflied op de lippen (v. 4), de wet in het hart (v. 9) en de wonderen die God voor ons deed (v. 6). Je zou zelfs kunnen toevoegen dat, als je voor veel mensen wilt getuigen, je beter stevig op je voeten kunt staan dan wegzakken in de modder! Wat deze omvorming duurzaam maakt, is uiteindelijk Gods trouwe liefde (v. 12). Geen wonder dat de psalmist die in zijn getuigenis noemt (v. 11).

De eerste helft van deze psalm vertelt hoe de psalmist, door eenvoudigweg te wachten en om hulp te roepen in de modder, de enorme omvang van Gods liefde heel fysiek ervaart. Hij wordt een getuige van Gods trouw. En omdat deze trouw hem diepgaand heeft omgevormd, getuigt hij niet alleen met woorden, maar met zijn hele wezen.

 Herken jij jouw eigen weg met God in deze psalmtekst? Op welke plaats op die weg bevind je je op dit moment?

 Wat is in jouw leven de modder die je verlamt, die je verhindert om naar anderen toe te gaan?

 Wat heb jij nodig om tegen God te kunnen zeggen: “Hier ben ik"?