• >
  • De bron van het geloof >
  • Overdenking en reflectie >
  • Vragen over het geloof en de bijbel >
  • Het kruis
  • Gemeenschap
  • De bron van het geloof
  • Naar Taizé komen
  • In alle werelddelen


 
  • Gebedsviering
    • Korte teksten uit Taizé
    • Bijbelteksten voor elke dag
    • Gebeden voor elke dag
    • Voorbeden
    • Podcasts
    • Jongeren en het gebed in Taizé
    • De waarde van de stilte
    • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gebedsviering voorbereiden
      • Een gastvrije ruimte voor een meditatief gebed inrichten
      • Iconen in het gebed
  • Liederen
    • Meditatieve liederen
    • Liederen leren
  • Overdenking en reflectie
    • Broeder Alois 2020: Altijd op weg, maar nooit ontheemd
    • Overweging van broeder Alois: De aarde is ons gemeenschappelijk huis
    • Pasen 2020: Bericht van broeder Alois
    • “Iets heel eenvoudigs”
    • Wanneer we delen, geeft God ons levensvreugde
    • Overdenking door broeder Alois: Werken aan universele verbondenheid
    • Iedereen kan een zaadje van eenheid planten
    • Korte gedachten voor vandaag
    • Bijbelteksten met uitleg
    • Vragen over het geloof en de bijbel
      • De doop
      • Kinderen: Wat betekent ‘het koninkrijk van God ontvangen als een kind’?
      • De Kerk
      • Kerk en staat: Wat zegt de bijbel over de houding van een gelovige ten aanzien van de maatschappij?
      • De geboden
      • De kosmos: Wat is de plaats van de mens in het universum?
      • Het kruis
      • De dood: Waarom kunnen wij zeggen dat Jezus ‘voor ons is gestorven’?
      • Dialoog: Religies en het evangelie
      • De eucharistie
      • De eucharistie: Een christen uit de tweede eeuw over de eucharistie
      • Evangelisatie: Wat betekent ‘evangeliseren’?
      • Geloof
      • Geloof: Wat zegt het Nieuwe Testament over geloof?
      • Geloof: Wat is het specifieke kenmerk van het christelijk geloof?
      • De vrees voor God
      • Vergeving: Twee vragen over Judas
      • Vergeving: Betekent vergeven ook vergeten?
      • Vrijheid: Ben ik nog vrij als ik gehoorzaam aan een oproep van Christus?
      • Vrijheid: Is alles wat er gebeurt van tevoren door God besloten?
      • Geluk: Kun je gelukkig zijn terwijl anderen lijden?
      • De hel: Moet je als christen in het bestaan van de hel geloven?
      • Hoop
      • Oordeel niet: Waarom zegt Jezus tegen zijn leerlingen dat ze niet moeten oordelen?
      • Liefde voor de vijand
      • Barmhartigheid
      • Barmhartigheid: Als God barmhartig is, waarom staan er dan dreigementen in de bijbel?
      • De aanwezigheid van God: Als God aanwezig is in ieder mens, wat voegt het geloof dan nog toe?
      • Verzoening: Wat zijn de vooronderstellingen voor een werkelijke dialoog tussen christenen uit verschillende tradities?
      • Verzoening: Hoe kun je verscheidenheid en verzoening met elkaar verenigen?
      • Zonde: Moeten we spijt hebben over onze zonden?
      • Het lijden van onschuldigen
      • Zijn de verschillen tussen christenen een probleem of een rijkdom?
      • De wereld: Kunnen wij de wereld daadwerkelijk verbeteren?
    • Portretten van getuigen van Christus
      • Irenaeus van Lyon
      • Moeder Teresa
      • Johannes Chrysostomus (344-407): verbazingwekkend modern
      • Augustinus (354-430)
      • De actualiteit van Dietrich Bonhoeffer (1906-1945)
      • Een weg van verzoening: Frère Roger
      • Jeremia
      • Doroteüs van Gaza (VIe eeuw): nederigheid en gemeenschap
      • Franz Stock (1904-1948), een leven gewijd aan de verzoening
      • Een profeet die troost brengt (Jesaja 40–55)
    • Jaarbrief
      • Broeder Alois 2021: Hoop blijven houden in goede en in slechte tijden
      • broeder Alois 2019: Vergeet de gastvrijheid niet!
      • Broeder Alois 2018: Onuitputtelijke vreugde
      • Broeder Alois 2017: Samen wegen van hoop bewandelen
      • Broeder Alois 2017: Oproep aan kerkleiders voor 2017
      • Broeder Alois 2017: Op weg naar eenheid op het Europese continent
      • Broeder Alois 2016: De moed van barmhartigheid
      • Taizé 2015
      • Frère Alois 2012-2015: Naar een nieuwe solidariteit
      • Frère Alois 2015: Vier voorstellen om het “zout van de aarde” te zijn
      • Frère Alois 2014: Vier voorstellen om te zoeken naar zichtbare verbondenheid tussen allen die Christus liefhebben
      • Frère Alois 2013: Vier voorstellen om de bronnen van Godsvertrouwen aan het licht brengen
      • Frère Alois 2011: Brief uit Chili
      • Frère Alois 2010: Brief uit China
      • Frère Alois 2009: Brief uit Kenia
      • Europa open en solidair
      • Frère Alois 2008: Brief uit Cochabamba
      • Frère Alois: Brief aan wie Christus wil volgen
      • Frère Alois: Oproep tot verzoening onder christenen
      • Frère Alois 2007: Brief uit Calcutta
      • 2006: Onvoltooide brief van frère Roger
      • Frère Roger 2005: Een toekomst van vrede
    • Een kleine gelijkenis over de universaliteit van Gods liefde
    • Overweging van broeder Alois: Laten we vredestichters zijn daar waar we leven
 

Het kruis

Waarom is een martelwerktuig het symbool van het christendom geworden?

De dood is het grootste raadsel van ons menszijn. Alles wat wij in vele jaren hebben opgebouwd, alles wat mooi is in een mensenleven, lijkt in een seconde in rook op te gaan. Daarbij komt nog dat we in het hart van het christelijk geloof het symbool van een gewelddadige dood vinden.

Eigenlijk staat, vanaf het begin van het evangelie, de dood juist niet centraal. Het geloof begint met de aankondiging dat er een Leven is dat machtiger is dan de dood: “Hij is opgestaan!” De dood krijgt in de christelijke verkondiging zijn plaats in het licht van de opstanding.

In dit licht gezien, verandert de duiding van de dood. Zonder het vertrouwen in een Leven na de dood, blijven mensen verlamd door angst. Versteend staan ze aan de rand van een afgrond die ze niet onder ogen durven te zien. Christus stemde erin toe om zijn leven te geven uit liefde. Hij werd gedragen door de zekerheid van een onverwoestbare gemeenschap met zijn Vader. Zo heeft Christus aan de dood zijn ‘angel’ (1 Korintiërs 15,55) en de angst voor het niets ontnomen: “door zijn dood [heeft Hij] hen bevrijd die door de vrees voor de dood heel hun leven aan slavernij onderworpen waren.” (Hebreeën 2,14-15)

In verbondenheid met Christus kan sterven dus een taal worden waarin totale zelfgave wordt uitgedrukt. Door zijn leven leert Jezus ons ‘de wet van de graankorrel’: “Als een graankorrel niet in de akkergrond sterft, blijft hij onvruchtbaar. Maar hij moet sterven, alleen dan brengt hij rijke vruchten voort.” (Johannes 12,24) Deze ‘wet’ is niet alleen van toepassing op de lichamelijke dood. Ze duidt vooral aan dat de weg naar het Leven onvermijdelijk verbonden is met loslaten, met afzien van onze neiging om ons tot elke prijs vast te houden aan wat we bereikt hebben. Alleen zo kunnen we met God op weg gaan naar het onvermoede dat vóór ons ligt. De kiem van leven blijft ondanks alles in ons bestaan en bloeien.

Wat dat betreft, is onze geboorte de eerste ‘dood’ die wij kennen. We verlaten de haven van de moederschoot om het harde leven aan te gaan. In de bijbel hebben we vervolgens het voorbeeld van Abraham. Hij wordt geroepen om de vertrouwde wereld achter zich te laten en zich te begeven in een avontuur met de Heer (Genesis 12,1-4). Later vinden we het voorbeeld van het volk Israël, dat de beproevingen van de woestijn moet doorstaan om het beloofde land te bereiken. Het kruis wordt zo de volledige openbaring van de ware dynamiek van het leven: “Wie zijn leven probeert te behouden, zal het verliezen; wie het verliest, zal het vernieuwen.” (Lucas 17,33)

De echte dood, in de negatieve betekenis van het woord, is dus de weigering om het te wagen met God. Wie probeert zijn leven tot elke prijs te ‘sparen’ of te ‘behouden’, wie blijft vasthouden aan wat hij al bezit, loopt het risico niets van het echte leven te begrijpen. Christus’ kruis toont een wijze van sterven die de logica van het leven niet tegenspreekt. Dan begrijpen wij dat kruis en opstanding twee kanten zijn van dezelfde medaille, de duistere en de lichtende zijde van dezelfde Liefde, van hetzelfde Leven.

Kan het lijden van een onschuldige ons redden?

Een onlangs uitgekomen film stelt deze vraag heel scherp. Wij weten dat Jezus een vreselijke dood gekend heeft. De kruisiging was een van de grootste folteringen in de oudheid. Voor de joden was het een teken van Gods verwerping (Deuteronomium 21,23; Galaten 3,13). Het Nieuwe Testament laat ons inzien dat het kruis het instrument was van ons heil, in plaats van het symbool van een mislukking of een veroordeling (bijv. Galaten 6,14; Kolossenzen 1,20). Het is niet verwonderlijk dat men altijd moeite gehad heeft om te begrijpen dat zoiets vreselijks, zulke goede gevolgen kon hebben.

Dit misverstand berust op een dubbelzinnigheid die verhelderd moet worden. Eeuwenlang heeft deze dubbelzinnigheid schade aangericht en heel veel mensen verwijderd van het geloof in Christus. Ze bestaat in de idee dat Jezus’ lijden op zich heilswaarde zou hebben. Anders gezegd: God de Vader zou dit lijden nodig hebben. Hij zou dus medeplichtig zijn aan het geweld tegen zijn enige Zoon.

Als je deze stelling helder formuleert, wordt het vanzelf al duidelijk dat ze niet alleen fout is, maar zelfs godslasterlijk. God wil zelfs het lijden en de dood van de bozen niet (Ezechiël 33,11). Hoe zou Hij dan behagen kunnen scheppen in het lijden van zijn geliefde Zoon, de Onschuldige bij uitstek? Integendeel, onophoudelijk moet herhaald worden dat het lijden op zich geen enkele waarde heeft in Gods ogen. Sterker nog, in de mate dat het leven beschadigd wordt, is het leed in absolute tegenspraak met een goede God die leven in overvloed verlangt voor allen (Johannes 10,10).

Waar komt deze dubbelzinnigheid dan vandaan? Onder andere door een té oppervlakkige lezing van bijbelteksten die eigenlijk werken als een soort snelkoppeling. Door zo’n manier van lezen wordt het middelste stadium omzeild. Dit stadium is nu juist de liefde. Wat ons leven kan geven, wat ons redt, is alleen de liefde. Het lijden heeft geen enkele waarde op zich en werkt meestal vernietigend. Toch kunnen er momenten zijn waarin iemand ertoe gebracht wordt om onbegrijpelijk lijden te ondergaan, teneinde trouw te blijven aan de liefde. Juist de teksten van het Nieuwe Testament die het lijden lijken te verheerlijken, roemen in feite Gods liefde, die bestaat in totale zelfgave ter wille van hen die Hij liefheeft. Johannes zegt ons dat heel duidelijk: “De grootste liefde die iemand zijn vrienden kan betonen, bestaat hierin dat hij zijn leven voor hen geeft.” (Joh 15,13)

In de zin “Christus heeft voor u geleden” (1 Petrus 2,21) bijvoorbeeld, drukt het “voor u” het middelste stadium uit: de aanwezigheid van de liefde. In zijn Zoon heeft God zich zover verenigd met ons menszijn dat Hij uit liefde de minste plaats heeft ingenomen. Zo is het kruis de uitdrukking van een absolute solidariteit (zie Filippenzen 2,6-8). Als Paulus schrijft dat hij deelt in Christus’ lijden (bijv. 2 Korintiërs 1,5; Filippenzen 3,10; Kolossenzen 1,24), drukt hij in feite zijn verlangen uit om zich, in navolging van Jezus, zonder berekening voor anderen in te zetten. Omdat Christus het lijden van ons leven uit liefde op zich heeft genomen, kan dit lijden niet meer als een verdiende straf of een blind en absurd lot beleefd worden. Het wordt tot een ontmoeting met de Liefde en een weg naar het Leven.

Brief uit Taizé: 2004/3

Bijgewerkt: 25 augustus 2004

Dagtekst

ma. 25 januari
Paulus schreef: Hoewel het eigenlijk niet kon, bleef Abraham hopen en geloven. Hij was ervan overtuigd dat God bij machte was te doen wat hij had beloofd.
Rom 4:18-25
meer...

Agenda

 Zoek evenementen

Podcasts

Your browser does not support the audio element.

20 augustus 2020

Your browser does not support the audio element.

13 augustus 2020

meer...

Werk van de broeders

Werk van de broeders

Gemeenschap

  • Nieuws
  • Roeping en geschiedenis
  • Broeder Roger, de stichter van Taizé
  • Verhalen over Taizé
  • Werk van de broeders
  • Solidariteit: operatie hoop

De bron van het geloof

  • Gebedsviering
  • Liederen
  • Overdenking en reflectie

Naar Taizé komen

  • Veiligheid en bescherming
  • Nieuws
  • Online ontmoeting
  • Jongerenontmoetingen
  • Informatie voor 2021
  • Informatie voor 2019
  • Reizen naar Taizé
  • Multimedia

In alle werelddelen

  • Afrika
  • Amerika
  • Azië
  • Europa
  • Midden-Oosten

Copyright © Ateliers et Presses de Taizé

Over deze site

[ Naar boven | Overzicht van de site | Home]

  • Contact opnemen met Taizé
  • Operatie Hoop
  • Copyright informatie